İndirim Hesaplama Nedir?
İndirim hesaplama, bir ürün veya hizmetin orijinal fiyatından belirli bir yüzde veya tutar düşülerek elde edilen nihai fiyatı bulmak için kullanılan matematiksel işlemdir. Alışverişlerde, kampanyalarda ve pazarlıkta sıkça karşılaşılan bu hesaplama, tüketicilerin gerçek tasarruflarını anlamalarına yardımcı olur.
Temel İndirim Formülleri
1. İndirimli Fiyat Hesaplama
Orijinal fiyat ve indirim oranı bilindiğinde:
I˙ndirim Tutarı=Orijinal Fiyat×100I˙ndirim Oranı
I˙ndirimli Fiyat=Orijinal Fiyat−I˙ndirim Tutarı
Kısa formül:
I˙ndirimli Fiyat=Orijinal Fiyat×(1−100I˙ndirim Oranı)
Örnek: 1.000 TL'lik ürüne %20 indirim:
I˙ndirimli Fiyat=1000×(1−0,20)=1000×0,80=800 TL
2. İndirim Oranı Hesaplama
Orijinal ve indirimli fiyat bilindiğinde:
I˙ndirim Oranı=Orijinal FiyatOrijinal Fiyat−I˙ndirimli Fiyat×100
Örnek: 1.000 TL'lik ürün 750 TL'ye satılıyorsa:
I˙ndirim Oranı=10001000−750×100=%25
3. Orijinal Fiyat Hesaplama
İndirimli fiyat ve indirim oranı bilindiğinde:
Orijinal Fiyat=1−100I˙ndirim OranıI˙ndirimli Fiyat
Örnek: %30 indirimle 700 TL'ye satılan ürünün orijinal fiyatı:
Orijinal Fiyat=1−0,30700=0,70700=1000 TL
İndirim Hesaplama Tablosu
| Orijinal Fiyat | İndirim Oranı | İndirim Tutarı | İndirimli Fiyat |
|---|
| 100 TL | %10 | 10 TL | 90 TL |
| 500 TL | %20 | 100 TL | 400 TL |
| 1.000 TL | %25 | 250 TL | 750 TL |
| 2.000 TL | %30 | 600 TL | 1.400 TL |
| 5.000 TL | %50 | 2.500 TL | 2.500 TL |
Ardışık İndirimler
Birden fazla indirim uygulandığında, indirimler toplanmaz! Her indirim bir önceki fiyat üzerinden hesaplanır.
Örnek: Önce %20, Sonra %10 İndirim
1.000 TL'lik ürüne:
- İlk indirim: 1.000 × 0,80 = 800 TL
- İkinci indirim: 800 × 0,90 = 720 TL
Dikkat: Bu, %30 indirim (700 TL) ile aynı değildir!
Toplam I˙ndirim Oranı=1−(0,80×0,90)=1−0,72=%28
Gerçek ve Sahte İndirimler
Gerçek İndirim Nasıl Anlaşılır?
- ✅ Ürünün geçmiş fiyat geçmişini kontrol edin
- ✅ Farklı mağazaları karşılaştırın
- ✅ Mevsimsel fiyat dalgalanmalarını göz önünde bulundurun
- ✅ Birim fiyatı hesaplayın (kg, lt, adet başına)
Dikkat Edilmesi Gerekenler
- ⚠️ "Yükseltilip indirilmiş" fiyatlar
- ⚠️ "Önceki fiyat" belirsiz ifadeleri
- ⚠️ Kampanya öncesi fiyat artışları
- ⚠️ Aynı ürünün farklı paketlemeleri
İndirim Türleri
Yüzdesel İndirim
En yaygın indirim türüdür. Fiyatın belirli bir yüzdesi düşürülür.
I˙ndirimli Fiyat=Fiyat×(1−Yu¨zde/100)
Sabit Tutar İndirimi
Belirli bir miktar düşürülür (örn: "100 TL indirim").
I˙ndirimli Fiyat=Fiyat−I˙ndirim Tutarı
Al-Öde İndirimi
Örneğin "3 al 2 öde" kampanyaları:
Birim I˙ndirim Oranı=33−2×100=%33,3
Sepet İndirimi
Toplam sepet tutarı üzerinden uygulanan indirimler.
Hızlı İndirim Hesaplama İpuçları
| İndirim | Çarpan | Hızlı Hesaplama |
|---|
| %10 | 0,90 | Fiyatı 10'a böl, 9 ile çarp |
| %20 | 0,80 | Fiyatı 5'e böl, 4 ile çarp |
| %25 | 0,75 | Fiyatı 4'e böl, 3 ile çarp |
| %30 | 0,70 | Fiyatı 10'a böl, 7 ile çarp |
| %50 | 0,50 | Fiyatı 2'ye böl |
| %75 | 0,25 | Fiyatı 4'e böl |
Pratik İpuçları
- %10 için: Bir sıfır sil
- %5 için: %10'u bul, yarıya böl
- %15 için: %10 + %5
- %20 için: %10'u bul, ikiyle çarp
- %25 için: 4'e böl
- %50 için: 2'ye böl
KDV ve İndirim İlişkisi
Türkiye'de indirimler genellikle KDV dahil fiyat üzerinden uygulanır.
KDV Dahil Fiyattan İndirim
Orijinal Fiyat (KDV dahil): 1.200 TL
İndirim: %20
İndirimli Fiyat: 1.200 × 0,80 = 960 TL
İndirimli Fiyattan KDV Hesaplama
%20 KDV oranı ile:
KDV Tutarı=120I˙ndirimli Fiyat×20=120960×20=160 TL
Sıkça Sorulan Sorular
Ardışık indirimler neden toplanmaz?
Her indirim bir önceki indirimli fiyat üzerinden hesaplandığı için toplam indirim, indirimlerin toplamından az olur. %20 + %10 = %28 (toplam %30 değil).
En avantajlı indirim hangisi?
- Büyük indirimi önce almak genellikle daha avantajlıdır
- Ancak matematiksel olarak sıralama fark etmez (çarpma değişme özelliği)
- Önemli olan toplam çarpanı hesaplamaktır
"1+1" kampanyası gerçekten %50 indirim mi?
Evet, 2 ürün alıp 1 ürün fiyatı ödediğinizde birim başına %50 indirim almış olursunuz. Ancak bunu sadece gerçekten 2 ürüne ihtiyacınız varsa değerlendirebilirsiniz.
Yüzde hesaplamalarınız için Yüzde Hesaplama, KDV hesabı için KDV Hesaplama araçlarımızı kullanabilirsiniz.