Serbest Meslek Vergisi Hesaplama

Serbest meslek gelirinizden çıkan vergi yükümlülüğünü hesaplayın. Yıllık gelir tahmini yaparak vergi planlaması yapın.

Vergi Yılı

Yıllık Serbest Meslek Geliri (₺)

Serbest Meslek Vergisi Hesaplama

Genel Bilgi

Serbest meslek geliri, bir işverene bağlı olmaksızın kendi hesaplarına ve sorumluluğunda yapılan faaliyetlerden elde edilen geliri ifade eder. Mali müşavir, avukat, doktor, mühendis, consultant, danışman gibi serbest meslek sahipleri bu kategoriye girer.

Serbest meslek geliri elde eden kişiler sadece Gelir Vergisine tabi tutulur. İşsizlik Sigortası ve Damga Vergisi kesintileri uygulanmaz.

Kesintiler

Gelir Vergisi (Gelir Vergisi Kanunu)

Serbest meslek geliri üzerinden kademeli ve artan oranlı şekilde uygulanır.

Gelir arttıkça kesinti oranı da artar
Her gelir kademesinde farklı vergi oranı uygulanır
Vergi tarifesi her yıl Maliye Bakanlığı tarafından güncellenir

Formül: $V = \sum_{i=1}^{n} (Min(G, B_i) - B_{i-1}) \times O_i$

Burada:

$V$ = Gelir Vergisi
$G$ = Gelir
$B_i$ = Vergi matrahı üst sınırı
$O_i$ = Vergi oranı

Önemli Fark: Çalışanlar vs. Serbest Meslek Sahipleri

Serbest meslek geliri ile maaş geliri arasındaki temel fark:

Kesinti Türü	Maaş Geliri	Serbest Meslek Geliri
Gelir Vergisi	✓ Var	✓ Var
İşsizlik Sigortası (%1.5)	✓ Kesılır	✗ Kesilmez
Damga Vergisi (%0.759)	✓ Kesılır	✗ Kesilmez

Sonuç: Serbest meslek sahipleri çalışanlara kıyasla daha az vergi yükü taşır, çünkü işsizlik sigortası ve damga vergisi ödememek zorunda değillerdir.

Kesinti Hesaplama Sırası

Serbest meslek geliri belirlenir
Gelir Vergisi hesaplanır (vergi tarifesine göre)
Net Gelir = Gelir - Gelir Vergisi

Örnek Hesaplama

Senaryo: 2025 yılında 60.000 ₺ yıllık gelir elde eden bir avukat

Kalım	Tutar
Yıllık Gelir	60.000,00 ₺
Gelir Vergisi	-5.200,00 ₺
İşsizlik Sigortası	0,00 ₺ (Uygulanmaz)
Damga Vergisi	0,00 ₺ (Uygulanmaz)
Toplam Kesinti	-5.200,00 ₺
Net Gelir	54.800,00 ₺

Aynı geliri çalışan olarak elde eden bir kişinin kesintileri:

Gelir Vergisi: -5.200,00 ₺
İşsizlik: -900,00 ₺ (%1.5)
Damga: -455,40 ₺ (%0.759)
Toplam: -6.555,40 ₺ (Fark: 1.355,40 ₺ daha az kesinti!)

Gelir Vergisi Matrahı

Serbest meslek gelirinden yapılan indirimler:

Muhasebe Kütüğü Tutanlar

Düzenli muhasebe kütüğü tutanlar için:

Gümrük Tarifesi Tutanlar: İşletme giderleri gerçek makbuz/faturalarla kanıtlanabilir
Yazılı Muhasebe Tutanlar: Yazılı muhasebe sistemine geçenler indirim alır

Gümrük Tarifesi Tutanlar

Gümrük tarifesi tutmayan ve yazılı muhasebe kütüğü tutmayan kişiler için:

Serbest Meslek	Standart İndirim
Avukat, Mali Müşavir, Muhasebeci	%20
Mühendis, Mimar, Harita Mühendisi	%25
Tabip, Diş Tabibı, Ebe, Hemşire	%20
Diğer Serbest Meslek	%20-30

Bu indirimler vergi matrahından düşülür.

Önemli Notlar

Vergi Tarifesi Her Yıl Değişir: Enflasyon ve ekonomik şartlara bağlı olarak vergi tarifesi her yıl güncellenir.
Muhasebe Tutma Zorunluluğu: Belli bir gelir seviyesinin üzerinde muhasebe tutma zorunlu olabilir.
Sigorta Priminin Kendisi: Serbest meslek sahipleri kendi sosyal sigortalarını ödemek zorundadır (Bağ-Kur).
Vergi Beyannamesi: Serbest meslek gelirinden vergi ödemesi, yıl sonunda vergi beyannamesi verilmek suretiyle yapılır.

Sıkça Sorulan Sorular

S: Serbest meslek sahipleri işsizlik sigortasına katkı mı yapıyor? A: Hayır. Serbest meslek sahipleri bordro kesintisinden işsizlik sigortası ödemezler. Ancak kendi sosyal sigorta priminizi (Bağ-Kur) kendi hesabınıza ödersiniz.

S: Serbest meslek geliri ile maaş gelirinin vergisel farkı nedir? A: Serbest meslek gelirinde işsizlik sigortası (%1.5) ve damga vergisi (%0.759) kesilmez. Bu da aynı tutar için serbest meslek sahiplerinin daha az kesinti ödemesi anlamına gelir.

S: Gümrük tarifesi ne demektir? A: Gümrük tarifesi, fatura/makbuz gibi belgeleri kaptan kaydeden basit muhasebe sistemidir. Yazılı muhasebe kütüğünün daha basit versiyonudur.

S: Serbest meslek gelirinden hangi giderler düşülür? A: İşletmesinin işleyişi için yapılan tüm giderler (kira, elektrik, telefon, personel maaşı vb.) vergi matrahından düşülebilir. Bunlar gerçek belgeleri ile kanıtlanmalıdır.

S: Vergi beyannamesi ne zaman verilir? A: Vergi beyannamesi, takvim yılını takip eden yılın belirli döneminde Vergi Dairesi'ne verilir. Genellikle Mart ayı sonunda bitiş tarihidir.